Çevreci Bir Çocuğun Öyküsü: “Altın Madeni”
Geçtiğimiz Ağustos ayında, Ege bölgesinde yaşanan yangınların ardından “Çocuk ve Çevre” başlıklı bir yazı yayımlamıştık. Çevre bilinci ve çevre eğitimi kavramlarını ele alan bu yazıda, bölgenin bitki ve hayvan yaşamını yok eden yangınların çevre konularına yeterince duyarlı olmamanın sonuçlarını görmemize neden olduğunu bu alandaki sorunlar konusundaki bilgisizlik, eğitimsizlik ve sorumsuzluğun cezası olduğunu vurgulamıştık.
Çevreci Bir Kitap”Altın Madeni”
Bugün, çevre eğitiminin çocuklukta başlaması gerektiğinden, bu konuda çocuk edebiyatından da yararlanabileceğinizden söz ettiğimiz o yazıyı anımsatarak örnek bir kitabı tanıtacağız: “Altın Madeni” başlıklı bu kitap Bilgi Çocuk yayınlarından çıkmış. Yazarı Burak Kaya, çizeri Aslı Sinman Kutluay.
Kitabın Ada adlı kahramanı, ailesiyle birlikte Kaz Dağları’nın doğal ortamındaki ağaç, çiçek, börtü, böcek, kuşlar ve diğer hayvanlar gibi tüm canlılarla iç içe bir yaşam sürdürmektedir. Bir gün köylerine uğrayan bir yabancının “Şirket”ten olduğunu söyleyip, ormanın içlerine doğru gitmesi Ada’nın merakını uyandırır. Yabancının kamyonunun izlerinin peşinden gider. Ormanın içinde tellerle çevrilmiş bir bölge olduğunu görür. Burada kazı yapılacağını ve bunun için işaretlenmiş birçok ağacın kesileceğini anlar. Sonrasında ağaçların kesilmesi ve doğanın yok edilmesini dert etmeyip bundan kazanç sağlamayı düşünenlerle Ada gibi doğal ortamı korumak isteyenlerin çatışmaları ve fikirlerini savunmalarıyla olaylar gelişir.
Son yıllarda Çanakkale’nin Kaz Dağları bölgesinde yabancı bir şirketin altın arama çalışmaları için çevreye zarar vermesi ve buna karşı çevre bilinci gelişmiş kişilerin başlattığı karşı çıkış hareketlerinden esinlenen bu çocuk kitabı, doğal çevrenin insanlar için ne kadar önemli olduğunu anlatmanın yanı sıra çocukların da yetişkinler kadar sorumluluk alabileceğini göstermesi açısından önemli bir yayın.
Ada ve Greta Thunberg
Kitabın kahramanı olan Ada’nın içinde yaşadıkları ve bir parçası oldukları doğal ortamı savunması, başka ülkelerde gerçek örneklerini gördüğümüz çocuk eylemcileri çağrıştırıyor. Bunlardan en tanınmışı İsveçli Gretea Thunberg. Henüz 15 yaşındayken “İklim için Okul Grevi” başlatan Greta, gerçek bir çevre koruma eylemcisi. Daha sonra eline “Bizim Geleceğimiz Ne Olacak?” yazılı bir pankart alarak meclis binasının önünde duran ve bu yolla da karar verici kişilerin dikkatini doğayı koruma konusuna çekmeye çalışan bir çocuk.
Altın Madeni adlı kitabın kahramanı Ada da, aynı Greta Thunberg gibi, çevre bilinci gelişmemiş yetişkinleri uyarmak isteyen bir çocuk.
Ağustos ayında olduğu ve bu yazının başında da tekrarlandığı gibi çevre konularına yeterince duyarlı olmamanın sonuçlarını, bu alandaki sorunlar karşısındaki bilgisizlik, eğitimsizlik ve sorumsuzluğun cezasını ara ara (ne yazık ki sık aralıklarla) yaşamaktayız. Yangınlar, heyelanlar, sel felaketleri gibi yerel facialar kadar tüm dünyamızı, bir başka deyişle sınır tanımadan her ülkeyi ve yaşama alanını tehdit eden iklim değişiminin onarılması mümkün olmayacak sonuçlarını da yaşamamamız için çocuklarımıza çevre eğitimi vermekte gecikmeyelim. Onları günümüzdeki bilinçsiz ve yaşadıklara ortama duyarsız yetişkinler gibi çevre eğitimsiz bırakmayalım.
Unutmayalım ki çevre eğitimi de aile içinde başlar. Öncelikle, çocuklarımıza etrafındaki canlı ve cansız doğal varlıkların kendi yaşamıyla bağlantılı olduğunu, kendisinin de bu ortamın bir parçası olduğunu anlatalım. Kitaplığına “Altın Madeni” gibi çocuk edebiyatı eserlerini katalım ki çevreyi benimseme ve çevreye ait olma duygusu gelişsin. Yaşadığı ortamı paylaştığı, seslerini duyuramayan canlı varlıklara sahip çıksın ve onları koruyabilsin.