Çocuk Dergileri
Web sitemizde oluşan bir teknik hatadan yazılarımıza bir süre ara vermek zorunda kaldık. “Çocuk Dergileri” başlıklı yazımızla yayınlarımıza devam ediyoruz. Bu aksaklıktan dolayı özür dileriz.
Çocukların hoşuna gidecek renkli resimler, sevimli çizimler, bilmece-bulmaca, fıkralar ve öykülerle onları eğlendiren; bunların yanı sıra bilimsel ve güncel bilgiler veren süreli yayınlar… Çocuk Dergileri olarak adlandırdığımız bu yayınlar, içeriklerindeki çeşitlilik dolayısıyla beğenileri farklı olsa da pek çok çocuğun ilgisini çekiyor. Onları eğlendirip oyalarken bilgilerini artırıyor, zihinsel gelişimleri, hayal dünyaları ve sosyal kazanımlarına katkıda bulunuyor.
TÜRKİYE’DE ÇOCUK DERGİLERİ
Her ülkenin çocuk edebiyatı türleri arasında yer alan çocuk dergilerinin ülkemizdeki geçmişi 19. Yüzyıl’a dayanmakta.1869’da yayınlanan Mümeyyiz, 1875’te ilk kez çıkan Etfal, 1904’te yayın hayatına katılan Çocuk Bahçesi bu tür yayınların ülkemizdeki ilk örnekleri. Sonraki yıllarda giderek sayısı artan çocuk dergileri arasında en ünlüsü olan Doğan Kardeş. 1945 yılında yayınlanmaya başlayan bu nitelikli dergi, çocuk edebiyatımızın hem en uzun süre yayınlanan çocuk dergisi hem de bu alanda bir klasik olmuştur.
Sonraki yıllarda, 1977’de yayın hayatına giren Milliyet Çocuk Dergisi de, Doğan Kardeş kadar ilgi toplamış; yıllar boyunca zengin, nitelikli görsel ve yazılı metinlerle çok sayıda çocuğun duygu, düşünce ve hayal gelişimine katkı sağlamıştır.
NİTELİKLİ ÇOCUK DERGİLERİ NASIL OLMALI?
İyi bir çocuk dergisi, hedef kitlesi olan yaş grubundaki çocuklara uygun etkinlik ve oyunlar, bilgi verici yazılarla çocukların zihin gelişimlerini destekler. Belli aralıklarla yayınlandığı için derginin çıkış gününü beklemek çocuğa hem bir tür disiplin eğitimi verir hem de derginin yeni sayısına kavuşma heyecanı ve sevincini yaşatır.
Çocukların gelişiminde kitaplar kadar yararlı olan dergilerin bugün piyasadaki örneklerine bakacak olursak, sayısı yüzleri aşan örnekler arasında içerik açısından nitelikli ve yararlı olanların yanı sıra yalnızca renkli görseller, popüler kültür yansımaları ve reklam amaçlı olanları da görürüz. Bu nedenle, yetişkinlerin dergi seçiminde yer alması, bilinçli seçimler yaparak çocuklarını doğru dergilerle buluşturması önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır.
GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI GEREKENLER
Çocuğunuzun merak ve içinde yaşadığı ortama ilgi duyma gereksinimini karşılayacak, eğlenceli olduğu kadar bilgilendirici bir çocuk dergisi seçmek istediğinizde, göz önünde bulundurmanız gereken ilk ölçüt çocuğun yaş ve gelişim durumudur. 0 -3 yaş için ya da 7 – 12 yaş için hazırlanmış dergilerden örnekleri çocuğunuzla buluşturmadan önce, içeriklerini kendinizin gözden geçirmesi atılacak ikinci adım olmalıdır.
Sonraki adımlar ise çocuğun ilgi alanları ve kendisine kazandırılmak istenen değerlerdir. Örneğin doğal yaşama, hayvanlara ve bitkilere ilgi duyan bir çocuk için çevre konularına ağırlık veren dergiler çekici gelir. Fen konularına meraklı bir çocuk ise bilim ağırlıklı dergileri yeğleyecektir.
YAŞLARA GÖRE
Bugün piyasada hem özel yayıncıların, hem kurumların yayınladığı çok çeşitli çocuk dergisi bulunmakta. Bunlardan belli başlılarını şöyle sıralayabiliriz:
0 – 3 Yaş İçin:
Minik Adımlar – Turkuvaz Yayın Grubu
3+ Yaş İçin:
Meraklı Minik -Türkiye Bilimsel Araştırmalar Kurumu (TÜBİTAK) yayını
Minika Çocuk – Turkuvaz Yayın Grubu
4 – 6 Yaş İçin:
Bilge Minik -TÜBİTAK yayını
7 – 12 Yaş İçin:
Bilim Çocuk – TÜBİTAK yayını
National Geographic Kids – Türkçe baskı ve İngilizce baskı ayrı ayrı
Atlas Çocuk – Çevreci ve doğayı keşfetmeyi seven çocuklar için
Araştırmacı Çocuk – Araştırmacı Çocuk Merkezi
Uçurtma
Dünyalı – Tudem Yayınları
Kıpırtı – Eksi 18 Edebiyat Topluluğu Yayını
Bilge Çocuk – Ketebe Yayınları
Mavi Kırlangıç – Yeşilay Yayınları
Yavru Kırlangıç – Yeşilay Yayınları
Diyanet Çocuk – Dini Yayınlar Genel Müdürlüğü Yayını
Kumbara – İş Bankası Yayını
Görme Engelli Çocuklar İçin:
İki önemli çocuk dergisi, Yavru Balarısı (7 – 9 yaş) ve Balarısı (10 – 12 yaş) da,
Türkiye Görme Özürlüler Kitaplığı Derneği tarafından görme engelli Çocuklar için Braille alfabesi ile kabartma baskılı olarak yayınlanmaktadır.
Çocuğunuzu düzey ve gelişimine uygun olan dergilerle tanıştırmakla onun yaşamına renkli görseller, güncel bilgiler, eğlenceli oyun ve etkinlikler, şiir – öykü gibi edebiyat örnekleri katacaksınız. İlgi alanını genişleteceksiniz. Öte yandan ona süreli bir yayının yeni baskısının geleceği günü beklemek heyecanını yaşatabilir; dergi biriktirme disiplini de kazandırabilirsiniz. Unutmayın ki çocuk dergileri, Çocukların kitaplığına ve gelişme sürecine eklenmesi gereken çok renkli ve çok yönlü yayınlardır.