Sıra Dışı Bir Sanatçı: Eric Carle

/ Ağustos 9, 2021/ Blog Yazıları

Çocuk Edebiyatının dünyaca tanınan önemli isimlerinden biri olan Eric Carle geçtiğimiz Mayıs ayında, 91 yaşındayken aramızdan ayrıldı. Geride, pek çok dile çevrilmiş ünlü kitaplar ve renk kullanma konusunda yeni bir bakış açısı bırakarak.

Kimi zaman eserler onları meydana getiren sanatçılardan daha ünlü olurlar. Kişiler eserin adını duyar duymaz onu anımsar ama yazarını tanımak bir yana, adını bile bilmezler. Eric Carle’ın küçük çocuklar için tasarlamış olduğu Aç Tırtıl kitabı buna en iyi örneklerden biridir.  Kapağında kırmızı suratlı, yemyeşil kocaman bir tırtıl bulunan, kalın kartondan sayfaları delik deşik olan bu kitap 1969 yılında yayınlandıktan sonra pek çok dile çevrilip milyonlarca çocuğun kitaplığına girmiştir. Atıştırdığı onca yiyeceği afiyetle sindiren Aç Tırtıl kitabın sonunda bir kelebeğe dönüşür ama o arada neler olur neler…

Kitabın sayfalarını çeviren çocuk renkten renge, yiyecekten yiyeceğe geçerken renkleri, yiyecek adlarını, günlerin isimlerini, sayıları öğrenir. Sayfalardaki deliklere parmaklarını sokmaya çalışırken küçük motor kaslarını geliştirir. Renkli resimlerle dolu sayfalarda gezinirken estetik duygusunu pekiştirir. Bunca özelliği hiç abartmadan barındıran bu sevimli, oyuncak benzeri kitabın onlarca dile çevrilip on milyonlarca satış yapmasına neden şaşıralım ki?

Gelelim Aç Tırtıl’ın yazarına: Eric Carle, Alman olan anne ve babası Amerika’ya göçtükten sonra, 1929’da New York’ta doğdu. Altı yaşındayken aile yeniden Almanya’ya döndü. Yirmi-üç yaşına kadar orada yaşayan sanatçı, eğitiminin ilk yıllarını Nazi etkisi altında tamamladı. Sonrasında, Stuttgart’daki sanat Akademisi’ne girerek görsel sanatlar öğrenimine başladı. Akademi’deyken, Nazilerin yasakladığı soyut dışavurumcu sanat eserlerinin kopyalarıyla karşılaşması onu çok etkiledi. Öte yandan Amerika’daki çocukluk günlerini de hiç unutamamıştı. Eğitimini tamamlar tamamlamaz genç bir ressam olarak yeniden New York’a gitti.

Üzerinde yeni bir yaşam kurabileceği hiçbir maddi birikimi olmadan doğduğu ülkeye döndüğünde çok zorlanmadan bir gazetede grafik tasarımcı olarak iş buldu. Daha sonra da bir reklam şirketinde sanat yönetmeni olarak uzun yıllar çalıştı.

Bir reklam için tasarladığı kıpkırmızı istakozun albenisine kapılan bir çocuk kitabı yazarı, Eric Carle’dan yazdığı öyküyü resimlemesini isteyince Eric Carle çocuk kitapları dünyasına adım attı ve o güne kadar görülmemiş farklı parlak renklerdeki karakterleriyle burada kendine önemli bir yer edindi. Başkası için resimlediği ilk kitabı “Kahverengi Ayı”dan sonra, 91 yaşında ölünceye kadar, kendi öykülerini yazdığı kitapları kendine özgü kolaj tekniğiyle resimlemeyi sürdürdü.