Öyküler, Öyküler…
Öyküler, ister resimli kitaplar, ister imgeler, matematik denklemleri, şarkılar veya sözlü anlatımlar yoluyla olsun, iletişim kurmamızın en temel yollarından birisidir.
Hikâye anlatımı en eski öğretim şeklidir, eski insan topluluklarında çocuklara yaratılış, yaşam ve ölüm ile ilgili en büyük soruların cevapları bu yolla verilmiştir.
“Çocuklarınızın akıllı olmasını istiyorsanız, onlara hikâyeler anlatın. Parlak olmalarını istiyorsanız, onlara daha fazla hikâye anlatın.” – Albert Einstein
İlk kez, bundan yaklaşık 80 yıl önce, tanınmış bir edebiyat bilimcisi ve araştırmacı olan Louise Rosenblatt, öykülerdeki karakterlerin yaşamları yoluyla kendimiz anladığımızı savunmuştur.
Benzer şekilde, Amerikalı çocuk edebiyatı profesörü Kathy Short tarafından yürütülen araştırmalar, çocukların sosyal eyleme nasıl katılacaklarına dair eleştirel bir bakış açısı geliştirmeyi öyküler yoluyla öğrendiklerini göstermektedir.
Öyküler çocukların büyümesinde ve gelişmesinde önemli bir rol oynar:
- Çocukların şekil, boyut, alan ve renk, yukarı ve aşağı, iç ve dış, sayılar ve nesnelerin adları gibi kavramları öğrenmelerine yardımcı olarak onların dil becerilerini geliştirir.
- Çocuklara öykü anlatırken kendi hayallerindeki görüntüleri koymaları yaratıcı düşünme ve hayal güçlerini geliştirmelerine yardımcı olur.
- Öykü anlatımı kültürel anlayışın geliştirilmesine de yardımcı olur, çünkü öyküler çocuklara kendi kültürlerini ve diğer kültürleri keşfetme şansı verir, alışılmadık durumlara, yerlere ve insanlara empati kurmayı öğrenirler. Onlara dünyanın ne kadar çeşitli olduğunu ve bazı insanların yaşamlarının kendilerinden çok farklı olduğunu gösterir.
- Çocukların duygu içeren öyküler okuması kendi duygularını anlamalarına ve kabul etmelerine yardımcı olur. Aynı duyguları taşıyan başka çocuklar olduğunu ve yalnız olmadıklarını görerek duygularının normal olduğunu ve ifade edilmesi gerektiğini öğrenirler. Bunun yanısıra ebeveyn veya eğitmen olarak çocuğun öykülerdeki karakterlerin duygularına verdiği yanıtları izlemek, size çocuğun belirli durumlar ve duygular hakkında neler hissettiği konusunda fikir verir. Örneğin, çocuğun öykünün karakterine üzgün veya korkmuş olarak verdiği tepki, size çocuğun nasıl düşündüğünü anlamanız konusunda yardımcı olur.
Ve öykülerle öğrenmenin en güzel yanı ise, sürecin doğal bir şekilde yapılmasıdır. Hiç gerçek bir öğreti yoktur, yalnızca öyküyü okumakla öğrenilir.
Bol öykülü bir hafta dileriz…